مطالعه ریشه‌های فرهنگی و روان‌شناختی آیین زار

Authors

Abstract:

بیماری­های روانی در روزگاران گذشته معلول قدرت­‌های مافوق طبیعی شناخته می‌شدند و بیماری را نتیجه­ تسخیر ارواح خبیث می­‌دانستند. شخص در اثر تسخیر ممکن است از بیماری با علائم جسمی و روحی رنج ببرد. رام کردن این ارواح که در سواحل جنوبی ایران به باد یا هوا معروف­‌اند با برگزاری مراسمی تحت عنوان زار امکان­‌پذیر است. زار در زمره­ اعتقادات معنوی این منطقه قرار دارد. مطالعه­ این آیین شفابخش به درک آداب و اعتقادات مردم حاشیه­ خلیج‌فارس کمک می­‌کند و جنبه­ آیینی این موضوع بسیار بااهمیت است. زار که از قبایل ابتدایی شرق آفریقا باقی مانده است در اصل ریشه در شمنیسم دارد. شمنیسم عمدتاً پدیده‌­ای دینی و مربوط به سیبری و آسیای مرکزی است. شمن با فرو رفتن به خلسه، برای درمان بیماری­‌ها، با ارواح یاریگر و نیروهای آسمانی ارتباط برقرار می­‌کند و از آنها استمداد می­‌طلبد. از دیدگاه روان‌شناسی، برخی از علائم بادزدگی نشانه‏ای از جنون یا طبیعت هیستریک تعریف شده است و این علائم احتمالا از اختلال‌‏ها و واکنش‌‏های روانی فرد در برابر فشارها و تنش‌‏های ناشی از وضعیت اجتماعی او ناشی می‌‏شود. آیین زار به عنوان جایگزینی برای توضیحات پزشکی متعارف، نوعی تفسیر از بیماری در اختیار می­‌گذارد که علم توان معالجه آن را ندارد. مقاله­ حاضر در پی پاسخ به سرچشمه‌­ها­ی تاریخی و روانی آیین زار با استفاده از اسناد موجود، مشاهده و مصاحبه با درمانگران، بیماران و برخی از افراد جامعه­ محلی سواحل جنوبی ایران است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعه ریشه های فرهنگی و روان شناختی آیین زار

بیماری­های روانی در روزگاران گذشته معلول قدرت­ های مافوق طبیعی شناخته می شدند و بیماری را نتیجه­ تسخیر ارواح خبیث می­ دانستند. شخص در اثر تسخیر ممکن است از بیماری با علائم جسمی و روحی رنج ببرد. رام کردن این ارواح که در سواحل جنوبی ایران به باد یا هوا معروف­ اند با برگزاری مراسمی تحت عنوان زار امکان­ پذیر است. زار در زمره­ اعتقادات معنوی این منطقه قرار دارد. مطالعه­ این آیین شفابخش به درک آداب و...

full text

شنود موسیقی در آیین زار

آیین زار یک آیین موسیقایی است و معتقدان به آن باور دارند که با شرکت­کردن و قرار گرفتن در گفتمانی دوسویه میان باورهای برآمده از کهن‌الگوهای باستانی و فرهنگ اعتقادی خود، دردها و بیماری‌هایشان درمان خواهد شد. از منظر درون‌فرهنگی یکی از مهم­ترین عناصر تاثیرگذار در روند درمان، موسیقیِ ویژه‌ی مراسم زار است، در حالی که پژوهشگران تاثیر کلی مراسم را، نتیجه‌ی باورها و نوعی رفتار فرهنگی می‌دانند. در این پژ...

full text

مطالعه ی تطبیقی آیین زار در ایران و سودان

مقاله ی حاضر، تحقیقی است تطبیقی بین مراسم زار در جنوب ایران (استان هرمزگان) و شرق آفریقا (سودان) که به روش توصیفی- اکتشافی و با استفاده از تکنیک های کتابخانه ای و مطالعات میدانی انجام یافته است. در میان بومیان این منطقه اعتقاد بر این است که بیماری های انسان به دلیل بادها یا هواهای شیطانی ای است که در بدن آدمی رسوخ کرده و او را دچار کسالت های روحی و جسمی می کنند. بنابراین می توان با مراسم مخصوصی...

full text

مطالعه‌ی تطبیقی آیین زار در ایران و سودان

مقاله‌ی حاضر، تحقیقی است تطبیقی بین مراسم زار در جنوب ایران (استان هرمزگان) و شرق آفریقا (سودان) که به روش توصیفی- اکتشافی و با استفاده از تکنیک‌های کتابخانه‌ای و مطالعات میدانی انجام یافته است. در میان بومیان این منطقه اعتقاد بر این است که بیماری‌های انسان به دلیل بادها یا هواهای شیطانی‌ای است که در بدن آدمی رسوخ کرده و او را دچار کسالت‌های روحی و جسمی می‌کنند. بنابراین می‌توان با مراسم مخصوصی...

full text

آیین نمایشی شیر در ششتمد سبزوار: بازنمایی جهان‌بینی‌ها و ارزش‌های فرهنگی در آیین

آیین شیر، آیینی عاشورایی است که در برخی نقاط ایران به‌ویژه ایران مرکزی مانند یزد، شاهرود به‌طور گسترده اجرا می‌شود. در آیین شیر که در ایام عزاداری امام حسین (ع) اجرا می‌شود، فردی با پوشیدن لباس و زدن ماسکی به صورت به‌شکل شیر درآمده، با انجام حرکات و آواهایی در میان عزاداران حسینی به‌طور نمادین به عزاداری و سوگواری سید و سالار شهیدان می‌پردازد. این پژوهش به بررسی انسان‌شناختی این آیین در منطق‌ها...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 1

pages  146- 127

publication date 2013-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023